بیماری های خود ایمنی ،انواع ، علائم ، علل و موارد دیگر

بیماری های خود ایمنی :

بیماری خودایمنی چیست؟

وضعیتی است که در آن سیستم ایمنی بدن شما به اشتباه به بدن شما حمله می کند.

سیستم ایمنی به طور معمول در برابر میکروب هایی مانند باکتری ها و ویروس ها محافظت می کند. وقتی این مهاجمان خارجی را احساس می کند، ارتشی از سلول های جنگنده را برای حمله به آنها می فرستد.

به طور معمول، سیستم ایمنی می تواند تفاوت بین سلول های خارجی و سلول های خود را تشخیص دهد.

در یک بیماری خودایمنی، سیستم ایمنی بخشی از بدن شما مانند مفاصل یا پوست را به عنوان خارجی اشتباه می گیرد. پروتئین هایی به نام اتوآنتی بادی آزاد می کند که به سلول های سالم حمله می کند.

برخی از بیماری های خودایمنی تنها یک اندام را هدف قرار می دهند. دیابت نوع 1 به پانکراس آسیب می رساند. سایر بیماری‌ها مانند لوپوس اریتماتوز سیستمیک (SLE)، کل بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهند.

چرا سیستم ایمنی به بدن حمله می کند؟

پزشکان دقیقاً نمی‌دانند چه چیزی باعث اختلال در سیستم ایمنی می‌شود. با این حال برخی از افراد بیشتر از دیگران به بیماری خود ایمنی مبتلا می شوند.

بر اساس یک مطالعه در سال 2014، زنان در مقایسه با مردان 2 به 1 به بیماری های خودایمنی مبتلا می شوند – 6.4 درصد از زنان در مقابل 2.7 درصد از مردان. اغلب این بیماری در سال های باروری زنان (15 تا 44 سالگی) شروع می شود.

برخی از بیماری های خودایمنی در گروه های قومی خاص شایع تر است. به عنوان مثال، لوپوس بیشتر از مردم قفقازی، آفریقایی-آمریکایی و اسپانیایی تبار را تحت تاثیر قرار می دهد.

برخی از بیماری‌های خودایمنی، مانند مولتیپل اسکلروزیس و لوپوس، در خانواده‌ها دیده می‌شوند. همه اعضای خانواده لزوماً به بیماری مشابهی مبتلا نیستند، اما استعداد ابتلا به یک بیماری خود ایمنی را به ارث می برند.

بیماری های خود ایمنی چیست

از آنجایی که شیوع بیماری‌های خودایمنی در حال افزایش است، محققان گمان می‌کنند که عوامل محیطی مانند عفونت‌ها و قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی یا حلال‌ها نیز ممکن است دخیل باشند.

“رژیم غذایی غربی” یکی دیگر از عوامل خطر مشکوک برای ایجاد یک بیماری خودایمنی است. تصور می شود که خوردن غذاهای پرچرب، پر شکر و بسیار فرآوری شده با التهاب مرتبط است که ممکن است باعث ایجاد پاسخ ایمنی شود. با این حال، این ثابت نشده است.

یک مطالعه در سال 2015 بر نظریه دیگری به نام فرضیه بهداشت متمرکز شد. به دلیل واکسن ها و ضد عفونی کننده ها، امروزه کودکان به اندازه گذشته در معرض میکروب ها نیستند. عدم قرار گرفتن در معرض می تواند سیستم ایمنی بدن آنها را مستعد واکنش بیش از حد به مواد بی ضرر کند.

خط آخر: محققان دقیقاً نمی دانند چه چیزی باعث بیماری های خود ایمنی می شود. ژنتیک، رژیم غذایی، عفونت ها و قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی ممکن است دخیل باشند.

14 بیماری خودایمنی رایج

بیش از 80 بیماری خودایمنی مختلف وجود دارد. در اینجا 14 مورد از رایج ترین آنها آورده شده است.

1-دیابت نوع 1

لوزالمعده هورمون انسولین تولید می کند که به تنظیم سطح قند خون کمک می کند. در دیابت نوع 1، سیستم ایمنی به سلول های تولید کننده انسولین در لوزالمعده حمله کرده و آنها را از بین می برد.

نتایج قند خون بالا می تواند منجر به آسیب به رگ های خونی و همچنین اندام هایی مانند قلب، کلیه ها، چشم ها و اعصاب شود.

2-آرتریت روماتوئید (RA)

در آرتریت روماتوئید (RA)، سیستم ایمنی به مفاصل حمله می کند. این حمله باعث قرمزی، گرمی، درد و سفتی مفاصل می شود.

برخلاف استئوآرتریت، که معمولاً با افزایش سن افراد را تحت تأثیر قرار می‌دهد، آرتریت روماتوئید می‌تواند از 30 سالگی یا زودتر شروع شود.

3-پسوریازیس/آرتریت پسوریاتیک

سلول های پوست به طور معمول رشد می کنند و زمانی که دیگر مورد نیاز نیستند می ریزند. پسوریازیس باعث می شود سلول های پوست خیلی سریع تکثیر شوند. سلول‌های اضافی ایجاد می‌شوند و لکه‌های قرمز ملتهب را تشکیل می‌دهند که معمولاً با پوسته‌های سفید نقره‌ای پلاک روی پوست وجود دارد.

تا 30 درصد از افراد مبتلا به پسوریازیس نیز دچار تورم، سفتی و درد در مفاصل خود می شوند. این شکل از بیماری آرتریت پسوریاتیک نامیده می شود.

4-ام اس

مولتیپل اسکلروزیس (MS) به غلاف میلین، پوشش محافظی که سلول های عصبی را احاطه کرده است، در سیستم عصبی مرکزی آسیب می رساند. آسیب به غلاف میلین سرعت انتقال پیام ها را بین مغز و نخاع به و از بقیه بدن کاهش می دهد.

این آسیب می تواند منجر به علائمی مانند بی حسی، ضعف، مشکلات تعادلی و مشکل در راه رفتن شود. این بیماری به اشکال مختلفی ظاهر می شود که با سرعت های متفاوتی پیشرفت می کند. بر اساس یک مطالعه در سال 2012، حدود 50 درصد از افراد مبتلا به ام اس برای راه رفتن در عرض 15 سال پس از شروع بیماری به کمک نیاز دارند.

5-لوپوس اریتماتوز سیستمیک (SLE)

اگرچه پزشکان در دهه 1800 برای اولین بار لوپوس را به عنوان یک بیماری پوستی به دلیل بثوراتی که معمولاً ایجاد می کند توصیف کردند، شکل سیستمیک که شایع ترین است، در واقع بسیاری از اندام ها از جمله مفاصل، کلیه ها، مغز و قلب را تحت تاثیر قرار می دهد.

درد مفاصل، خستگی و بثورات از شایع ترین علائم هستند.

6-بیماری التهابی روده

بیماری التهابی روده (IBD) اصطلاحی است که برای توصیف شرایطی استفاده می شود که باعث التهاب در پوشش دیواره روده می شود. هر نوع IBD بخش متفاوتی از دستگاه گوارش را تحت تأثیر قرار می دهد.

بیماری کرون می تواند هر بخشی از دستگاه گوارش، از دهان تا مقعد را ملتهب کند.
کولیت اولسراتیو تنها پوشش داخلی روده بزرگ (کولون) و رکتوم را درگیر می کند.

7-بیماری آدیسون

بیماری آدیسون غدد آدرنال را تحت تأثیر قرار می دهد که هورمون های کورتیزول و آلدوسترون و همچنین هورمون های آندروژن را تولید می کند. داشتن کورتیزول بسیار کم می تواند بر نحوه استفاده و ذخیره کربوهیدرات ها و قند (گلوکز) در بدن تأثیر بگذارد. کمبود آلدوسترون منجر به از دست دادن سدیم و پتاسیم اضافی در جریان خون می شود.

علائم شامل ضعف، خستگی، کاهش وزن و قند خون پایین است.

8-بیماری گریوز

بیماری گریوز به غده تیروئید در گردن حمله می کند و باعث تولید بیش از حد هورمون های آن می شود. هورمون های تیروئید مصرف انرژی بدن را کنترل می کنند که به عنوان متابولیسم شناخته می شود.

داشتن بیش از حد این هورمون ها فعالیت های بدن شما را افزایش می دهد و باعث ایجاد علائمی مانند عصبی بودن، ضربان قلب سریع، عدم تحمل گرما و کاهش وزن می شود.

یکی از علائم بالقوه این بیماری برآمدگی چشم است که اگزوفتالموس نامیده می شود. بر اساس یک مطالعه در سال 1993، این می تواند به عنوان بخشی از آنچه افتالموپاتی گریوز نامیده می شود رخ دهد، که در حدود 30 درصد از مبتلایان به بیماری گریوز رخ می دهد.

9-سندرم شوگرن

این عارضه به غده هایی که روان کننده چشم و دهان هستند حمله می کند. علائم مشخصه سندرم شوگرن خشکی چشم و خشکی دهان است، اما ممکن است مفاصل یا پوست را نیز تحت تاثیر قرار دهد.

10-تیروئیدیت هاشیموتو

در تیروئیدیت هاشیموتو، تولید هورمون تیروئید کاهش می یابد و به کمبود می رسد. علائم شامل افزایش وزن، حساسیت به سرما، خستگی، ریزش مو و تورم تیروئید (گواتر) است.

11-میاستنی گراویس

میاستنی گراویس بر تکانه های عصبی تأثیر می گذارد که به مغز کمک می کند ماهیچه ها را کنترل کند. وقتی ارتباط اعصاب به ماهیچه ها مختل می شود، سیگنال ها نمی توانند ماهیچه ها را به سمت انقباض هدایت کنند.

شایع ترین علامت ضعف عضلانی است که با فعالیت بدتر می شود و با استراحت بهبود می یابد. اغلب عضلاتی که حرکات چشم، باز شدن پلک، بلع و حرکات صورت را کنترل می کنند درگیر می شوند.

12-واسکولیت خود ایمنی

واسکولیت خود ایمنی زمانی اتفاق می افتد که سیستم ایمنی به رگ های خونی حمله می کند. التهابی که در نتیجه ایجاد می شود، شریان ها و وریدها را باریک می کند و اجازه می دهد خون کمتری در آنها جریان یابد.

13-کم خونی خطرناک

این وضعیت باعث کمبود پروتئین ساخته شده توسط سلول های پوششی معده می شود که به عنوان فاکتور ذاتی شناخته می شود و برای روده کوچک برای جذب ویتامین B-12 از غذا مورد نیاز است. بدون مقدار کافی این ویتامین، فرد دچار کم خونی می شود و توانایی بدن برای سنتز DNA مناسب تغییر می کند.

کم خونی پرنیشیوز در افراد مسن شایع تر است. طبق یک مطالعه در سال 2012، 0.1 درصد از افراد به طور کلی، اما نزدیک به 2 درصد از افراد بالای 60 سال را تحت تاثیر قرار می دهد.

14-بیماری سلیاک

افراد مبتلا به بیماری سلیاک نمی توانند غذاهای حاوی گلوتن، پروتئین موجود در گندم، چاودار و سایر محصولات غلات را مصرف کنند. هنگامی که گلوتن در روده کوچک است، سیستم ایمنی بدن به این قسمت از دستگاه گوارش حمله کرده و باعث التهاب می شود.

یک مطالعه در سال 2015 نشان داد که بیماری سلیاک حدود 1 درصد از مردم ایالات متحده را تحت تأثیر قرار می دهد. تعداد بیشتری از افراد حساسیت به گلوتن را گزارش کرده اند که یک بیماری خودایمنی نیست، اما می تواند علائم مشابهی مانند اسهال و درد شکم داشته باشد.

علائم بیماری های خود ایمنی

علائم اولیه بسیاری از بیماری های خودایمنی بسیار مشابه هستند، مانند:

خستگی
درد عضلات
تورم و قرمزی
تب با درجه پایین
مشکل در تمرکز
بی حسی و گزگز در دست ها و پاها
ریزش مو
بثورات پوستی

بیماری های فردی نیز می توانند علائم منحصر به فرد خود را داشته باشند. به عنوان مثال، دیابت نوع 1 باعث تشنگی شدید، کاهش وزن و خستگی می شود. IBD باعث درد شکم، نفخ و اسهال می شود.

در بیماری های خودایمنی مانند پسوریازیس یا آرتریت روماتوئید، علائم ممکن است ظاهر شوند و از بین بروند. دوره ای از علائم را شعله ور شدن می نامند. دوره ای که علائم از بین می روند، بهبودی نامیده می شود.

خط آخر: علائمی مانند خستگی، دردهای عضلانی، تورم و قرمزی می‌تواند نشانه‌ای از یک بیماری خودایمنی باشد. علائم ممکن است به مرور زمان بیایند و از بین بروند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد

اگر علائم بیماری خود ایمنی را دارید به پزشک مراجعه کنید. بسته به نوع بیماری ممکن است نیاز به مراجعه به متخصص داشته باشید.

روماتولوژیست ها بیماری های مفصلی مانند آرتریت روماتوئید و همچنین سایر بیماری های خود ایمنی مانند سندرم شوگرن و SLE را درمان می کنند.
متخصصان گوارش بیماری های دستگاه گوارش مانند بیماری سلیاک و کرون را درمان می کنند.
متخصصان غدد بیماری های غدد، از جمله بیماری گریوز، تیروئیدیت هاشیموتو و بیماری آدیسون را درمان می کنند.
متخصصین پوست بیماری های پوستی مانند پسوریازیس را درمان می کنند.

اگر برای یافتن متخصص نیاز به کمک دارید، ابزار Healthline FindCare می تواند گزینه هایی را در منطقه شما ارائه دهد.

تست هایی که بیماری های خود ایمنی را تشخیص می دهند

هیچ آزمایش واحدی نمی تواند بیشتر بیماری های خود ایمنی را تشخیص دهد. پزشک از ترکیبی از آزمایش ها و بررسی علائم و معاینه فیزیکی برای تشخیص شما استفاده می کند.

آزمایش آنتی بادی ضد هسته ای (ANA) اغلب یکی از اولین آزمایش هایی است که پزشکان زمانی که علائم بیماری خودایمنی را نشان می دهد از آن استفاده می کنند. یک آزمایش مثبت به این معنی است که شما ممکن است یکی از این بیماری ها را داشته باشید، اما دقیقاً تایید نمی کند که کدام یک را دارید یا اینکه مطمئناً به یکی از آنها مبتلا هستید.

آزمایشات دیگر به دنبال اتوآنتی بادی های خاص تولید شده در برخی بیماری های خودایمنی هستند. پزشک شما همچنین ممکن است آزمایش‌های غیر اختصاصی را برای بررسی التهابی که این بیماری‌ها در بدن ایجاد می‌کنند انجام دهد.

خط آخر: یک آزمایش خون ANA مثبت ممکن است نشان دهنده یک بیماری خود ایمنی باشد. پزشک شما می تواند از علائم و سایر آزمایشات برای تأیید تشخیص استفاده کند.

بیشتر بخوانید : کاربرد ها و فواید آروماتراپی چیست ؟

بیماری های خودایمنی چگونه درمان می شوند؟

درمان‌ها نمی‌توانند بیماری‌های خودایمنی را درمان کنند، اما می‌توانند پاسخ ایمنی بیش فعال را کنترل کرده و التهاب را کاهش دهند یا حداقل درد و التهاب را کاهش دهند. داروهای مورد استفاده برای درمان این شرایط عبارتند از:

ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs)، مانند ایبوپروفن (Motrin، Advil) و ناپروکسن (Naprosyn)
داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی

درمان هایی نیز برای تسکین علائمی مانند درد، تورم، خستگی و بثورات پوستی در دسترس هستند.

خوردن یک رژیم غذایی متعادل و ورزش منظم نیز ممکن است به شما کمک کند احساس بهتری داشته باشید.

خط پایانی: درمان اصلی بیماری های خودایمنی با داروهایی است که التهاب را کاهش داده و پاسخ ایمنی بیش فعال را آرام می کند. درمان ها همچنین می توانند به تسکین علائم کمک کنند.

کلام پایانی

بیش از 80 بیماری خودایمنی مختلف وجود دارد. اغلب علائم آنها با هم تداخل دارند و تشخیص آنها را سخت می کند.

بیماری های خودایمنی در زنان شایع تر است و اغلب در خانواده ها دیده می شود.

آزمایش‌های خونی که به دنبال اتوآنتی‌بادی‌ها هستند می‌توانند به پزشکان در تشخیص این شرایط کمک کنند. درمان ها شامل داروهایی برای آرام کردن پاسخ ایمنی بیش فعال و کاهش التهاب در بدن است.